Wszystko w naszych rękach

Na prośbę Konferencji Narodów Zjednoczonych IPCC przygotowało specjalny raport dotyczący skutków wzrostu średniej temperatury powierzchni Ziemi o 1,5°C względem czasów przedprzemysłowych. Zawiera on również scenariusze emisji, które pozwalałyby na zatrzymanie ocieplenia na tym poziomie. Nad raportem pracowało 91 autorów z 40 krajów, a jego ostateczna wersja została opublikowana w październiku 2018 roku. [1] [2]

Raport podkreśla kluczowe różnice pomiędzy podniesieniem temperatury powierzchni Ziemi o 1,5°C i 2°C, uwzględniając różne możliwe scenariusze emisji. Mimo, że 0,5°C nie wygląda znacząco, w skali globalnej, oznacza o wiele większe straty zarówno dla ludzi, jak i przyrody. Doprowadzenie do wzrostu o 2°C będzie skutkować niemal całkowitym zanikiem rafy koralowej, podniesieniem się poziomu mórz o dodatkowe 10 cm niż jeśli temperatura zostanie utrzymana poniżej 1,5°C, zwiększy się też skala topnienia lodu arktycznego.

Pozostanie pod progiem 1,5°C będzie możliwe tylko dzięki redukcji emisji o 45% do 2030 roku. Jest to jedyny próg, który pozwoli nam na zahamowanie katastrofy klimatycznej i zminimalizowanie jej skutków. Szacuje się, że jak dotąd działalność człowieka spowodowała globalne ocieplenie o 1,0°C od czasu epoki przedprzemysłowej. Postępujące w takim tempie globalne ocieplenie spowoduje podwyższenie się temp. o 1,5°C między 2030 a 2052 r. Jednak , aby tak drastyczna redukcja emisji była możliwa przy jednoczesnym utrzymaniu wydajności gospodarki należy zacząć działać już teraz. [3]

Do podjęcia tych działań zobowiązały się wszystkie państwa członkowskie UE, ratyfikując Paryskie Porozumienie Klimatyczne w 2016 roku. Pozostanie pod progiem 1,5°C było jednym z jego najważniejszych założeń. [4]

IPCC w raporcie zwraca uwagę na znaczenie utrzymania temperatury poniżej 1,5°C, przywołując jednocześnie liczne konsekwencje oraz skutki bardzo prawdopodobnego scenariusza. Następstwa takiej zmiany odczuje każdy. Mówimy tutaj o coraz częstszych falach upałów, które będą występowały średnio co około 4 lata . Następnym skutkiem byłyby niedobory wody słodkiej w wielu regionach świata. W rejonach Morza Śródziemnego ilość wody słodkiej znajdującej się w rzekach i zbiornikach wodnych zmalałaby o 9%. [5] Kolejnym wynikiem nieodpowiedzialnego działania polityków będzie także spadek produkcji żywności oraz wzrost cen towarów. Taka sytuacja będzie miała miejsce z powodu wzrostu temperatur, częstych susz oraz anomalii pogodowych. Jednak nie jest jeszcze za późno na zmianę.

Nie jest to jednak wszystko. Przekroczenie pewnego progu granicznego spowoduje rozkręcenie się spirali samonapędzających się mechanizmów, które nazywane są sprzężeniami zwrotnymi. Dla zobrazowania: naturalnie śnieg i lód lepiej odbijają promieniowanie słoneczne niż otwarty ocean. Wraz ze wzrostem temperatury wielkość pokrywy śnieżnej się zmniejsza, a w efekcie większa ilość promieniowania zostaje pochłonięta przez morza i lody, nie posiadające pokrywy śnieżnej. Im więcej energii pochłonie powierzchnia planety, tym cieplejsza się ona stanie. Przykładów takich zjawisk jest mnóstwo, a wszystkie one będą miały zgubne konsekwencje dla wszystkich istot na Ziemi. [6][7]

Musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby nie przekroczyć progów 1.5°C globalnego ocieplenia. Tylko dzięki temu będziemy dalej żyć na planecie, jaką znamy. To właśnie dlatego ten raport specjalny IPCC jest tak istotny.

Bibliografia:

[1]Global Warming of 1.5°C, an IPCC special report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty.